اماکن تاریخی بهبهان

ديوار و خندق اطراف شهر، مسجد جامع و راسته بازار، نارين قلعه (تخريب شده)، مقوم (از بين رفته)، آب انبار و برکه ‏ها، بقعه بشير نذير، عمارت کلاه فرنگي (تخريب شده)، مجموعه ارجان گور مکشوفه کيدين هوتران)، مجموعه بکان (پل، حمام)، پل خيري مح خان (خيرآباد)، قلعه مدرسه (خيرآباد)، آتشکده چهارطاق (خيرآباد)، کتيبه تنگ تکاب، برجهاي رضاخاني، خرابه‏هاي کلگه‏زار، کتيبه تنگ سروک

بافت تاريخي

بافت تاريخي شهر بهبهان که قديمي‏ترين منطقه بهبهان فعلي پس از ارجان است، به شرح زير مي‏باشد:از شمال به خيابان شريعتي، از جنوب به خيابان گرايمي، از شرق به نحوي و ادامه آن به موازات مسيل آبخروار تا خيابان شريعتي و از غرب به خيابان پيروز منتهي مي‏شود. خيابان عدالت و خيابان جوانمردي بصورت دو محور عمود بر هم از وسط اين ناحيه عبور مي‏نمايد که خيابان وانمردي فعلي، سالها قبل به صورت مسيلي از وسط شهر مي‏گذشته و حد فاصل بين دوقوم قنوات و بهبهان بوده است. مساحت کلي اين منطقه حدود 146 هکتار است.از ديگر ويژگي‏هاي اين بافت وجود بيش از 84 مسجد، حسينيه و امامزاده در لابلاي مکان مسکوني آن است. قدمت بيشتر خانه‏ هايي که در بافت واقع شده‏اند به دوره‏هاي قاجار و پهلوي مي‏رسند. از ويژگي‏هاي معماري اين بناها مي‏توان به وجود زيرزمين در اثر آنها وجود ايوان با ستونهاي مدور، سردرهاي قوسي به صورت نيم دايره و آجرکاريهاي زيبا در نماي بيشتر آنها اشاره نمود. 
راسته بازاراين مجموعه که با شماره 3769 در فهرست آثار ملي ثبت گرديده در حال حاضر قديمي‏ترين بازار شهر مي‏باشد که در زمان گذشته مرکزثقل تجاري شهر بهبهان و حومه آن بوده است. اين مجموعه که متعلق به دوره قاجار مي‏باشد، داراي چندين راسته بوده که حرفه‏هاي مختلف در راسته‏هاي مخصوص به خود فعاليت داشتند. در حال حاضر تنها يک راسته از آن باقي مانده که از اين قسمت باقي مانده است. برروي ديوار راسته باقي مانده دو کتيبه قرار دارد. مصالح به کار رفته در ساخت ابزار سنگ و گچ است و از ويژگي‏هاي آن مي‏توان به سقف گنبدي حجره‏ها و کاربرد طاق و تويزه در پوشش سقف راسته‏ها اشاره نمود. مجموعه بجا مانده از ارجان (شامل پل، حمام و قدمگاه):حمام بکاناين حمام متعلق به دوره ساساني و مرتبط با شهر قديم ارجان است و در کنار رودخانه مارون در نزديکي روستاي امام رضا واقع شده است. معماري اين بنا به صورت چهار ايواني است که در حال حاضر به علت اينکه کف آن تا ارتفاع زيادي بر اثر ريزش سقفها و سنگهاي کناره دره پر شده است، پلان آن کاملاً ديده نمي‏شود، يک قمست مربع شکل مرکزي است که چهارايوان در چهار جهت آن قرار داشته است. ايوانها که در روي چهار ستون قرار داشته‏اند با طاقهاي جناقي به هم متصل شده و قسمت مرکزي سقف گنبدي شکل داشته که در حال حاضر ريخته است. پل امام رضا يا پل ارجان:اين پل که در کنار رودخانه مارون در نزديکي روستاي امام رضا (ع) و قدمگاه امام رضا (ع) واقع شده است متعلق به دوره ساساني مي‏باشد. اين پل داراي دهانه اي طاق مانند در دست راست رودخانه باقي مانده است و چند پل و سنگفرش بستر زير پل نيز در حول و حوش بالا و پايين ديده مي‏شود. تمامي‏ آثار به جامانده ساساني است و از سنگ و ملاط گچ ساخته شده است. آثار پل کوچک ديگري پائينتر از پل بزرگتر ديده مي‏شود. پل سفلائي ارجان:اين پل که در کنار رودخانه مارون واقع شده پهنائي برابر 13 متر داشته است. سمت غربي پل تقريباً سالم مانده ولي سمت شرقي که در معرض جريان آب قرار داشته به شدت آسيب ديده است. قسمتهايي که جريان آب به سوي آنها مي‏آيد از قسمتهايي که آب از آنها دور مي‏شود باريکترند. بر ديوار مياني حفره‏هايي به پهني 1/1 متر يا 95 سانتيمتر وجود دارد. در سمت غربي، اين حفره‏ها بوسيله راههاي 10/1 متري به هم مربوط مي‏باشند. اين پل مي‏تواند بر مبناي پل عليائي خيرآباد قابل نوسازي باشد. شيب‏هاي درازي از جاده تا نزديک آب وجود دارد و اين جاده از روي پلي با يک قوس بزرگ عبور مي‏نموده است. آثار اين پل را مي‏توان در ارتباط با ارجان در نظر گرفت. پس از نابودي اين شهر ديگر دليلي نداشت که از اين نگهداري شود. آثار باقيمانده را بايد حداکثر به اواخر دوره قبل از صفوي منسوب دانست. قدمگاه امام رضا (ع)بناي قدمگاه امام رضا (ع) در کناره رود مارون در حدود 10 کيلومتري شمال شرقي بهبهان واقع شده است.طبق آنچه که در بين مردم سينه به سينه منتقل شده، اينجا محل استراحت امام رضا (ع) در هنگام عزيمت به خراسان بوده است. قدمت بنا به دوره ديالمه مي‏رسد که در دوه هاي بعدي تعميراتي روي آن صورت گرفته است.بنا شامل يک حياط در سمت شمال است که ساختمان اصلي در قسمت جنوبي آن قرار گرفته است. اين قسمت شامل يک بناي چهارگوش به ابعاد 15 متر در 17 متر مي‏باشد که 6 ستون قطور آن را به صورت يک تالار ستوندار درآورده است. ستونها در دو رديف موازي قرار گرفته‏اند. دو رديف آن که شامل چهار ستون است و در غرب قرار گرفته‏ اند به ابعاد 90/2 متر در 45/1 متر و دو ستون بعدي 60/1 متر در 30/1 متر مي‏باشند.بنا در گذشته و حال کاربري مذهبي داشته و محل زيارت اهالي اطراف مي‏باشد. در صورتي که تحت حمايت ميراث فرهنگي قرار گرفته و مورد مرمت قرار گيرد با توجه به قرار گرفتن در نزديکي شهر قديمي ارجان و آثار به جاي مانده از حمام و پلهاي ارجان مي‏تواند عامل مهمي در جذب گردشگر باشد. مجموعه فرهنگي، تفريحي و ورزشي خارستان:اين مجموعه در شمال غربي بهبهان، در 3 کيلومتري جاده بهبهان- اهواز، جنب سنگ شکن گلستاني‏ منش واقع است و فاز اول آن با وسعت 25 هکتار توسط شهرداري در کنار رودخانه مارون احداث شده است. نماي کلي اين مجموعه بيضي شکل است و بيشه‏ هاي طبيعي از انواع گون در مرکز آن قرار دارد و جاده آسفالتي اطراف اين بيشه‏ ها کشيده شده است. در ضلع شرقي آن دو راه فرعي وجود دارد که اولين راه به درياچه که با وسعت 5/1 هکتار ساخته شده و بزرگترين درياچه مصنوعي استان خوزستان مي‏باشد و داراي امکانات قايق سواري است و دومين راه به چهار قلعه زمين فوتبال و واليبال ساحلي ( هر کدام 2 قطعه ) ختم مي‏شود. ضلع غربي مجموعه موازي با رودخانه مارون است و ميان رودخانه و پارک يک جاده ساحلي به طول 1100 متر کشيده شده است که در کناره آن، تعداد 140 سکو دايره‏اي شکل جهت استفاده خانواده‏ ها ساخته شده است. امتداد اين سکوها به بيشه‏اي زيبا و طبيعي ختم مي‏شود که همچنان دست‏ نخورده باقي مانده است.در قسمت جنوب غربي پارک پيست دوچرخه‏ سواري به وسعت يک هکتار ساخته شده است.برنامه‏ هاي در نظر گرفته شده براي اين مجموعه طي سه فاز اجرا مي‏شود و تا کنون فاز اول آن اجرا شده است. که به طور کلي شامل احداث درياچه، زمين فوتبال ساحلي (2 قطعه)، زمين واليبال ساحلي (2 قطعه)، پيست دوچرخه سواري و احداث 140 سکو و خيابان سازي بوده است و فاز دوم شامل ساحل سازي و احداث سکوي ماهيگيري است

    خانهمیز خدمت137شهرسازی